Rękopis znaleziony w Saragossie

Autor: Jan Potocki przedstawienia tego autora >

Reżyser: Tadeusz Bradecki przedstawienia tego reżysera >

Scenografia: Barbara Hanicka przedstawienia tego scenografa >

Obsada:

Kompan, Cygan, Berber, Geniusz, Lonzeto, Uczeń Ojca Sanudo, Adept anatomii, Esteban Moro : Artur Dziurman przedstawienia >

Kompan, Cygan, Berber, Wódz Assinibuanów, Kawaler Toledo : Zbigniew Ruciński przedstawienia >

Lucyfer, Pustelnik, Don Belial de Gehenna, Wielki Szeik Gomelezów : Jerzy Nowak przedstawienia >

Pedro, Adept anatomii : Jacek Poniedziałek przedstawienia >

Encyklopedysta, Poeta Agudez, Don Henryk : Jerzy Święch przedstawienia >

Pani, Księżna Medina Sidonia, Ondyna : Magda Jarosz przedstawienia >

Cygan, Ibn-Fafullach, Berber, Uczeń Ojca Sanudo, Adept anatomii, Lopez Soarez : Rafał Jędrzejczyk przedstawienia >

Cadanza, Wódz Apalosów, Książę Oropesa : Jan Krzyżanowski przedstawienia >

Dolorita, Ineza de Cadanza, Marika Maron : Lidia Duda przedstawienia >

Karlos, Księgarz Moreno : Mieczysław Grąbka przedstawienia >

Rebeka, Zerzabella (od 02.93): Iwona Budner przedstawienia >

De Folencour, Margrabia Montalto, Kasander : Stefan Szramel przedstawienia >

Mustafa, Dottore, Gaspar Soarez : Aleksander Fabisiak przedstawienia >

Mammun Ben Gerszon, Ojciec Sanudo : Zygmunt Józefczak przedstawienia >

Lajardin, Getta Cimiento : Ewa Kolasińska przedstawienia >

Zibelda, Zitta, Marika, Córka Salomona, Pani Hernangomez : Beata Paluch przedstawienia >

Cyganka, Pani, Giralda, Duenia : Margita Dukiet przedstawienia >

Pani, Dalanosa : Elżbieta Willówna przedstawienia >

Maria de Torres : Maria Zającówna-Radwan przedstawienia >

Encyklopedysta : Jan Güntner przedstawienia >

Mustafa, Dottore, Gaspar Soarez : Jerzy Grałek przedstawienia >

Pan, Don Diego : Tadeusz Jurasz przedstawienia >

Zoto, Ciotka Getty Cimiento, Diego Hervas : Jerzy Trela przedstawienia >

Książę Sancho, Grillo - Monaldi, Bankier Moro : Andrzej Buszewicz przedstawienia >

Penna Velez, Szeik Berberów, Kasander literat,Margrabia Serra : Tadeusz Huk przedstawienia >

Cicia, Pirat, Don Roque Busqueros : Leszek Piskorz przedstawienia >

Don Juan, Don Felipe : Andrzej Kozak przedstawienia >

Pirat, Uczeń Ojca Sanudo, Adept anatomii, Encyklopedysta, Fra Heronimo Santez, Berber, Moma: Leszek Świgoń przedstawienia >

Żona Nieznajomego, Ochmistrzyni: Barbara Grabowska-Oliwa przedstawienia >

Głos: Jerzy Radziwiłowicz przedstawienia >

Berber, Avadoro, Uczeń Ojca Sanudo, Adept Anatomii: Szymon Kuśmider przedstawienia >

Blanka, Elwira, Widmo Leonory: Marta Kalmus przedstawienia >

Gil, Uczeń Ojca Sanudo, Adept anatomii: Jan Monczka przedstawienia >

Cyganka, pani, Ineza Moro : Marta Jurasz przedstawienia >

Hermosito*: Maciej Luśnia przedstawienia >

Hermosito*: Dariusz Szymaniak przedstawienia >

Tybald de la Jacquiere, Pirat, Zoto: Andrzej Grabowski przedstawienia >

Padre Paolo, Arcybiskup, Kardynał Portocarrero: Juliusz Grabowski przedstawienia >

Don Inigo Velez, Ciało Margrabiego Valornez, Aguilar : Kazimierz Borowiec przedstawienia >

Alfons: Piotr Cyrwus przedstawienia >

Avarito: Piotr Szeląg przedstawienia >

Cyganka, Zerzabella, Kobieta: Agnieszka Schimscheiner przedstawienia >

* rola dublowana

Opis:

Trudno sobie wyobrazić bardzie nieteatralny tekst, niż Rękopis znaleziony w Saragossie. Przez 66 dni opowiadanie goni opowiadanie, narrator kreuje kolejnego narratora. Tadeusz Bradecki dokonał jednak cudu adaptacyjnego. Nie ostatniego w tym spektaklu.

Ewenementem jest i to, że 55 aktorów gra ponad sto postaci przez 4 godziny. Wszyscy są ważni. To cud gry zespołowej. Nie ma w Polsce drugiego takiego zespołu teatralnego, który byłby w stanie podźwignąć takie przedsięwzięcie inscenizacyjne. Potrafi to tylko zespół Starego Teatru z Krakowa.

Mamy też do czynienia z cudem synkretyzmu. Do spektaklu zostały włączone teksty Mickiewicza i Szekspira, fragmenty Biblii i oda Horacego, wreszcie, prawie w całości, trzy z Parad samego Potockiego. I nie powstaje literacka sieczka.

Kolejnym cudem jest warstwa muzyczna. Stanisław Radwan uczynił ją integralną częścią spektaklu, równie dobrze czując się w ognistym flamenco, skocznej sarabandzie, jak i w motywach z Beethovena. Orkiestra przebrana w maski z karnawału weneckiego, należy do scenicznego świata, nie jest tu żadnym ciałem obcym.

Świat ten wywoływany jest szalenie prostymi środkami. Uderza bogactwem, w czym zasługa autorki scenografii i kostiumów Barbary Hanickiej, a także odpowiedzialnej za plastykę ruchu scenicznego Agnieszki Łaskiej. Jego rozmach i ogrom stwarzają sami aktorzy. Wokół prostego rekwizytu, przy pomocy skromnej dekoracji, można wywołać większe przestrzenie, niż z pomocą najbogatszej wystawy.

Hanna Baltyn, Saragossa hrabiego Potockiego – blask cudów na scenie, Życie Warszawy 1994, nr 23.

W niezwykłości podejmowanych przedsięwzięć Stary Teatr z Krakowa może się ścigać tylko sam z sobą. Stary Teatr wielokrotnie udowadniał, że jest w stanie unieść każde zadanie. Teraz pokazał, że i takie karkołomne również. Ogromny zespół – niezwykle wyrównany. Młodzi aktorzy w poważnych rolach radzą sobie znakomicie, a asy w mini scenkach tworzą prawdziwe kreacje. Jakby to pajacowanie w transie dodawało wszystkim skrzydeł. Jerzy Trela, Tadeusz Huk, Andrzej Grabowski, Jerzy Bińczycki dają popisy aktorstwa, najważniejszej próby. Śmiech na widowni nie milknie./…/

Ewa Zielińska, Pajacować w transie, Kurier Polski 1994, nr 26.

Przedstawienie dyrektora krakowskiego teatru spotyka się z radykalnie różnymi ocenami, niewątpliwie jednak jest to przedstawienie imponujące Już sama liczba występujących aktorów (47!) i trzykrotnie przewyższająca ją liczba wykorzystywanych na scenie kostiumów mogą dać wyobrażenie o premierze Pamiętnika, która odbyła się 15 grudnia – w rocznicę samobójczej śmierci autora.

Dzieło Jana Potockiego to misternie skonstruowana powieść szkatułkowa oparta na opowiadaniach poszczególnych bohaterów tak, że z jednej opowieści rozwija się druga, ta przechodzi w następną. I tak dalej, i tak dalej. Narratorów jest więc wielu a przed czytelnikiem roztaczają się rozmaite obrazy, od świata hiszpańskich rozbójników, poprzez książęce pałace, aż po cygański obóz. Towarzyszy temu bogactwo z rozmaitych poglądów religii, systemów naukowych i recept na życie. /…/

/…/ Przy tym wszystkim jednak przedstawienie Bradeckiego, to feeria wspaniałych wielobarwnych scen z kilkoma rewelacyjnymi kreacjami aktorskimi (wywołujący salwy śmiechu Jerzy Trela!!!). Bogactwu konstrukcji powieściowej odpowiada na scenie różnorodność teatralnych konwencji – są tekturowe wielbłądy „wędrujące” w tle i gimnastyczny kozioł jako koń, jest Teatr w teatrze, barokowe przesycenie form, szataństwo anielski bój o duszę człowieka. Ironia i zabawa, śmiech (mnóstwo śmiechu!) i zaduma, bo prawdy przewijające się przez poszczególne opowieści nie należą do najprzyjemniejszych.

Dorota Kozicka, Trup w Teatrze, Gazeta Olsztyńska 1993, nr 10.