W „Wicie Stwoszu” Malak połączyły się, zdawałoby się nie do pogodzenia, dwa nurty teatru krakowskiego: tradycja idąca od Mieczysława Kotlarczyka, ujmująca teatr w kategoriach i etycznych i tradycja idąca od Konrada Swinarskiego, optująca na rzecz teatru ekspresjonistycznego, magicznego z podtekstami politycznymi.

Bronisław Mamoń , Rzecz o potrzebie sumienia, Tygodnik Powszechny 1983, nr 25.

Przedstawienie […] składa się z dwóch części i grane jest przez aktorów Starego Teatru w kościele Mariackim i Sukiennicach. Wykorzystanie tych właśnie miejsc budzi w widzu oczekiwanie na widowiskowość, monumentalność, szczególny nastrój. Obie te przestrzenie, a także łączący je Rynek (przebywany w antrakcie przez aktorów i widzów) są o tyle specyficzne, że dla tematu przedstawienia spełniają funkcję genus loci. Dokładnie w tych miejscach Stwosz przeżył 20 lat swego pracowitego, twórczego życia. Niestety nie zostało to w spektaklu wykorzystane chociażby dlatego, że akcja przedstawianej sztuki Rapackiego dzieje się w Norymberdze.

Diana Poskuta – Włodek, Teatr mój widzę nijak, Słowo Powszechne 1983, nr 164.

Część pierwsza […] więcej ma wspólnego z widowiskiem typu „światło i dźwięk” niż z teatralnym zdarzeniem dramatycznym. Zatytułowana Dzieło chwali mistrza, skupiona została właśnie na samym dziele. W ciemnym wnętrzu Kościoła Mariackiego , przy znakomicie pod względem emocjonalnym i tematycznym dobranej muzyce, niczym na filmowych zbliżeniach, światła dobywały z mroku, jakby dopiero rzeźbiły detale, fragmenty, wreszcie całość Stwoszowego ołtarza. U jego stóp niepokoi nieco Wiktor Sadecki – zadumany i rozmodlony Wit Stwosz. Wydaje się mało prawdopodobne, iżby mistrz rzeźbił był swe dzieło na kolanach. Ta adoracja Boga u stóp własnego ołtarza w ogólnym obrazie scenicznym przede wszystkim zdawała się sakralizować postać Stwosza. Pal sześć, niosła bowiem część pierwsza jedną sekwencję wiele ważniejszą – znakomitą w porządku teatralnym i metaforycznym: przy dźwiękach Bogurodzicy centralna scena ołtarza, początkowo nasączona mrokiem, rozjaśniała się w coraz bardziej i bardziej, aż wreszcie rozbłyskiwała w zapierającą dech promienność.

Część druga natomiast niosła już tylko nudę , rozczarowanie i u tych, którzy nie posnęli – coraz bardziej wzbierającą irytację. Zatytułowana A nikt nie płakał po nim, rozegrana została w Sukiennicach. Widzów usadzono na ławach wzdłuż ścian długiego wnętrza, aktorzy zajęli miejsca na podestach i w wąskim przesmyku pomiędzy rzędami publiczności. Już po chwili nie było wątpliwości – okazało się niezbicie, że Wincenty Rapacki, wielki „aktor o stu twarzach”, jako autor dramatyczny twarz miał bledziuchną i wielce mizerną.

Akcja wykorzystanych fragmentów Wita Stwosza Rapackiego toczy się w Norymberdze. Jej zaczynem jest pomówienie Stwosza o oszustwo finansowe i wykorzystanie tego faktu przez zawistny cech do wykończenia w majestacie prawa znienawidzonego kolegi – rzeźbiarza, który talentem przerósł wszystkich otaczających go artystów – karłów. I znów pal sześć historyczna prawdę, bo diabli tylko wiedzą i ledwie paru historyków się domyśla, jak to w istocie było ze Stwoszowym oszustwem – ile w całej aferze było prawdy, ile prowokacji. Mógłby to notabene być materiał na nie byle jaki dramat: relacja pomiędzy geniuszem artysty a małością człowieka. Rapacki chciał inaczej: interesowała go relacja między wielkim twórcą a sforą miernot.

Andrzej Żurowski, Słusznie nikt nie płakał, Tu i Teraz, 20.07.1983.

Fotografie

Video

Wideo (0)

Animacje kostiumów

Animacje kostiumów (0)

Narodowy Stary Teatr w Krakowie tel. 48 12 4228566, 48 12 4228020 wew. 134 fax 12 2927512 e-mail:muzeum@stary.pl