Zbigniew Ruciński

Zbigniew Ruciński – aktor, absolwent krakowskiej PWST.

 

Debiutował jeszcze jako student PWST rolą Lafayette’a w Deklaracji 76 Hadyny, pierwszą rolą po dyplomie był brawurowo zagrany Zbyszek w Moralności pani Dulskiej  Zapolskiej – obie role w przedstawieniach w reżyserii Jerzego Krasowskiego na scenie Teatru im. J. Słowackiego, w którego zespole pozostawał do roku 1989. Od tego czasu (z dwu letnią przerwą 1997 - 99 na Teatr J. Słowackiego) jest aktorem Narodowego Starego Teatru.
 

Zbigniew Ruciński – aktor romantycznych porywów, emocjonalny, z temperamentem, jednocześnie ironicznie zdystansowany, z błyskotliwym poczuciem humoru, pełen uroku, „enfant terrible” polskiego teatru. Pierwsze role to amanci najczęściej w kostiumie z epoki: Amor-Parys w Akropolis Wyspiańskiego w reżyserii Krystyny Skuszanki, Leartes w Hamlecie Szekspira w reżyserii Jerzego Krasowskiego, Gucio w Ślubach panieńskich  Fredry w reżyserii Marka Kmiecińskiego, Generał Kazimierz Pułaski w Listopadzie Rzewuskiego i Pan Młody w Weselu Wyspiańskiego w reżyserii Mikołaja Grabowskiego, uwodzicielski i okrutny Wicehrabia Valmont w Niebezpiecznych związkach w trawestacji Hamptona w reżyserii Włodzimierza Nurkowskiego.
 

Istotę jego aktorstwa odnalazł Krystian Lupa powierzając mu rolę Dymitra Karamazowa w Braciach Karamazow wg Dostojewskiego (granych z przerwą od siedemnastu lat). Dymitr mieści w sobie najgłębiej pojęte ludzkie sprzeczności – dobro i zło, żywiołowość i refleksję, miłość i nienawiść. W rytmie zaklętego czasu w przedstawieniu Krystiana Lupy pędzi bez tchu, szaleje z namiętności, by nagle zatrzymać się porażony spływającą wizją. Kolejne role we współpracy z reżyserem to: wtopiony w świat w Maltego albo Tryptyku marnotrawnego syna wg Rilkego – Kranz, cyniczny Dyrektor Gernerth w Lunatykach I wg Brocha, okrutny oprawca z okaleczoną duszą Marek Szczurza Śmierć i pokonany własnym cwaniactwem, wplątany w „diabelski” plan Rimski w Mistrzu i Małgorzacie wg Bułhakowa. Rudolf Zioło obsadził go w dwóch bardzo rozbieżnych gatunkowo rolach Kalafa – baśniowego amanta spod znaku komedii dell’arte w Księżniczce Turandot Gozziego i Gościa w porewolucyjnej rzeczywistości Reformatora Kulisza. Postacie Kompana, Cygana, Berbera, Wodza Assinibuanów, Kawalera Toledo w szkatułowym tryptyku Rękopis znaleziony w Saragossie wg Potockiego w inscenizacji Tadeusza Bradeckiego mają w sobie urodę scenicznej magii, lekkości, poczucia humoru i wdzięku. W kontraście do znakomitych warunków scenicznych jest często obsadzany w rolach „czarnych charakterów”: znakomity Szumowina w Miarce za miarkę Szekspira w reżyserii Tadeusza Bradeckiego, bezwzględny Seyton, Morderca w Makbecie Szekspira w reżyserii Andrzeja Wajdy, Kat w groteskowo-kryminalnej opowieści Dürrenmatta Kraksa w reżyserii Wojtka Smarzowskiego, manipulator Felix Blau w Trzech stygmatach Palmera Eldritcha wg  Dicka w reżyserii Jana Klaty. Erupcją jego scenicznego temperamentu była wielobarwna psychologicznie rola Teddego – stępującego „upiora showbussinesu” w Uzdrowicielu Friela w reżyserii Katarzyny Deszcz i udział w złożonym, barwnym widowisku Sto lat kabaretu. Ostro charakterystycznie z nutą rodzajowości i nostalgii poprowadził rolę Bonifaciuka – omamionego przez hochsztaplera-uzurpatora białoruskiego chłopa w Carze Mikołaju Słobodzianka w reżyserii Remigiusza Brzyka. W zagranych gościnnie na scenie Teatru Stu rolach: Radosta w Ślubach panieńskich Fredry w reżyserii Ireneusza Janiszewskiego i Klaudiusza w Hamlecie Szekspira w reżyserii Krzysztofa Jasińskiego – powtórzył sukces, który przed laty święcił w rolach Gucia i Leartesa. Ostatnie sezony są artystycznym spotkaniem z teatrem młodego pokolenia. Odwaga i otwartość w poszukiwaniu nowych teatralnych wektorów, przyniosły interesujące role: Egeusza, Piotra Kloca w Śnie nocy letniej wg Szekspira w inscenizacji Mai Kleczewskiej, Odyseusza w Ajasie Ajschylosa, Samuela w Sędziach Wyspiańskiego, Postaci - narratora w eksperymencie scenicznym Pani Bóg Halina Millera i tytułowa rola w Staroście kaniowskim pełnej skrajności i sprzeczności postaci legendarnego Mikołaja Bazylego Potockiegow reżyserii Marii Spiss, a także znakomity Ojciec w adaptacji opowiadania Kafki Przemiany w reżyserii Magdaleny Miklasz.

(Elżbieta Bińczycka)